Εργατικά ατυχήματα: στοιχεία και αποζημιώσεις
Αν και ο αριθμός των εργατικών ατυχημάτων μειώνεται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, το 2013 αλλά και το 2014 παρατηρήθηκε αύξηση! Ενώ το 2010 είχαμε τον υψηλότερο αριθμό με 5721 ατυχήματα, το 2012 είχαμε 4858, το 2013 είχαμε αύξηση σε 5126 και το 2014 σε 5497. Ο αριθμός των θανατηφόρων ατυχηματων δείχνει καλύτερες τάσεις: απο 94 περιπτώσεις το 2010, μειώθηκαν στις 63 το 2014. Αυτά ειναι τα στοιχεία του ΣΕΠΕ (Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας), χωρίς τα στοιχεια του 2014 να ειναι τελικά μια και δεν εχει ακόμη δημοσιευτεί η ετήσια απολογιστική έκθεση του Σώματος. Επίσης αξίζει να σημειωθεί οτι τα στοιχεια δεν καλύπτουν οικιακό προσωπικό, ναυτικούς και εργαζόμενους ορυχεία και λατομεία.
Ο εργοδότης ειναι υποχρεωμένος απο τον νομό να δηλώσει το ατύχημα στο ΣΕΠΕ. Οι εργαζόμενοι συνήθως δηλώνουν τα ατυχήματα στο ΙΚΑ λογω παροχών η πρόωρης συνταξιοδότησης και ο αριθμός τους ειναι υψηλότερος απο αυτόν του ΣΕΠΕ.
Tα εργατικά ατυχήματα το 2014 προέρχονταν κατά 18% από το χονδρικό και λιανικό εμπόριο, 14 % από την μεταποίηση ενώ η δραστηριότητα του κατασκευαστικού τομέα συμμετείχε με μονο 7%, η εστίαση και τα καταλύματα με 6%, όπως και οι μεταφορές, ενώ τα νοικοκυριά ως εργοδοτες ( οι οικιακοί βοηθοί δηλαδή) είχαν 0 εργατικά ατυχήματα! Ενδιαφέρον είναι οτι ένα στα πέντε ατυχήματα (22 %) συνδέεται με τροχαία μεταφορά!
Η μείωση της οικονομικής δραστηριότητας εχει επηρεάσει τον αριθμό των εργατικών ατυχημάτων αλλά και την δημοσιοποίηση τους διότι οι εργαζόμενοι ανησυχούν για την διατήρηση της απασχόλησης τους.
Η Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία εκτιμά τον αριθμό των εργατικών ατυχηματων με βαση άλλες μεθόδους, βασιζόμενη στα στοιχεια του ΙΚΑ και ανάγονται τα στο σύνολο του πληθυσμού και υπολογίζει τα ατυχήματα στην Ελλαδα σε 2,6 φορες αυτά που δηλώθηκαν στο ΣΕΠΕ!! Αυτο θα σήμαινε οτι για το 2014 τα εργατικά ατυχήματος θα ήταν 14.292 που δείχνει και το πρόβλημα που υπάρχει με τους εργαζόμενους που είτε είναι ανασφάλιστοι είτε δεν τολμούν να δηλώσουμε το εργατικό τους ατύχημα.
Οι επιπτώσεις από ένα θανατηφόρο εργατικό ατύχημα είναι τα έξοδα και οι δαπάνες Α' βοηθειών, η νοσοκομειακή και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, οι επιδοτήσεις και οι αποζημιώσεις, οι πιθανές συντάξεις στους συγγενείς του θανόντα, ο ανθρώπινος πόνος του θύματος & της οικογένειάς του, τα ψυχολογικά προβλήματα της οικογένειας κλπ.
Οι αποζημιώσεις ορίζονται, εκτός από το ύψος των εξόδων υγείας που πραγματοποιήθηκαν ή πρόκειται να δημιουργηθούν, επίσης με βάση το διαφεύγον εισόδημα λόγω περιορισμένης ή πλήρους ανικανότητας για εργασία και τον κύκλο των οικείων που επηρεάζονται. Σημαντικό ρόλο θα παίξει και τυχόν συν-υπαιτιότητα του θύματος, οπως για παράδειγμα αν ήταν υπό την επήρεια αλκοόλ.
Ενδιαφερον, αναλυτικό άρθρο για τα εργατικά ατυχήματα, την εξέλιξη τους στην Ελλάδα και της σύγκριση με τα αντίστοιχα Ευρωπαϊκά στοιχεία:
http://news247.gr/eidiseis/oikonomia/ergasia/meiwthhkan-ta-ergatika-atyxhmata-thn-teleytaia-15etia.3493994.html
Έλλειψη κράνους. Συνυπαιτιότητα;
Σε διάφορες αποφάσεις δικαστηρίων εχει απορριφθεί η αίτηση για απόδοση συνυπαιτιότητας ( και άρα μείωσης της απαίτησης για αποζημίωση) στον συνοδηγό μοτοσυκλέτας που επιβιβάστηκε σε μηχανή και δεν φορούσε κράνος. Θα πρέπει να αποδειχθεί οτι υπήρχε ουσιώδης συνάφεια του τραυματισμου ή του θανάτου με το γεγονός οτι δεν φορούσε κράνος. Ειδικά στην περίπτωση του θανάτου, συνήθως αποδεικνύεται οτι θα συνέβαινε ακόμα και αν φορούσε κράνος λόγω της σφοδρότητας της σύγκρουσης και των προκληθέντων, εκτός των κρανιοεγκεφαλικών, πολλαπλών βαρέων κακώσεων.
Η συμβολή ενός εμπειρογνόμωνα ιατροδικαστή θα ειναι καθοριστική.
Μπορεί κάποιος να αναφερθεί στις παρακάτω αποφάσεις:ΑΠ 940/2008 ΕΣυγκΔ 2009/222, Εφ.Λαμ. 32/2013 ΕΣυγκΔ 2013/457, Εφ.Αθ.1159/2009 ΕΣυγκΔ 2009/75
Φορολόγηση αποζημίωσης απο τροχαίο ατύχημα
Η αποζημίωση που ορίζεται απο ενα δικαστήριο ή συμφωνείται εξωδικαστικά αποτελείται απο πολλά διαφορετικά ποσά συνδεδεμένα με διαφορετικές αιτίες. Υπάρχουν συχνές ερωτήσεις για το τι πραγματικά ισχύει και εδώ προσπαθούμε να συγκεντρώσουμε και να παρουσιάσουμε απλοποιημένα και κατανοητά τα στοιχεία από πολλές φοροτεχνικές πηγές. Για ακρίβεια παρακαλούμε απευθυνθείτε στον φοροτεχνικό σας που ξέρει τις ιδιαιτερότητες της περίπτωσης σας.
Στην περίπτωση που η αποζημίωση αφορά φυσικό πρόσωπο η έρευνα μας έδειξε οτι ισχύουν τα παρακάτω:
- Για Ηθική βλάβη η ψυχική οδύνη
- Για ιατρικές δαπάνες ( συνδεδεμένες με πρωτότυπα παραστατικά που κατατέθηκαν στο δικαστήριο και δεν έχουν συμπεριληφθεί σε κάποια από τις φορολογικές δηλώσεις)
- Για απώλεια και φθορές προσωπικών ειδών κατά το ατύχημα (έξοδα συνδεδεμένα με παραστατικά που κατατέθηκαν στο δικαστήριο, χωρίς να έχουν συμπεριληφθεί σε φορ.δήλωση)
-Για Δαπάνη για ιδιαίτερη κατ'οίκον φροντίδα ,
ΔΕΝ φορολογείται( έγγραφα 100449958/4-5-1999, 1095688/6-11-2000)
- Για Απώλεια εισοδήματος (διαφορά μεταξύ του τι έλαβε κάποιος από ΙΚΑ & Εργοδότη με το τι θα ελάμβανε αν εργαζόταν κανονικά )
Φορολογείται
"Τα χρηματικά ποσά που επιδικάζονται, με δικαστικές αποφάσεις, σε ιδιώτες που ασκούν συγκεκριμένο επάγγελμα, καθόσον η αποζημίωση αυτή, ως αντικρίζουσα την απώλεια του εισοδήματός τους λόγω της ανικανότητας τους προς εργασία (διαφυγόν κέρδος) που επήλθε από τον τραυματισμό τους σε τροχαίο ατύχημα, δεν χάνει τον χαρακτήρα της ως φορολογητέου εισοδήματος, για τον λόγο ότι, κάθε φορά παρίσταται ανάγκη εκδόσεως σχετικής δικαστικής απόφασης προς επιδίκαση και προσδιορισμό του ποσού της εν λόγω απαιτήσεως για καταβολή αποζημιώσεως(ΣΤΕ 1121/1994)."
-Για ποσά που καταβάλει η ασφαλιστική σε μηνιαία βάση, η εφάπαξ με βαση μηνιαίο υπολογισμό διαφύγοντος εισοδήματος λογω αναπηρίας
Φορολογείται
"Κατόπιν των ανωτέρω, από όσα αναφέρετε στην επιστολή σας και από τις επισυναπτόμενες με αυτή σχετικές δικαστικές αποφάσεις, προκύπτει ότι τα χρηματικά ποσά που σας επιδικάζονται και αναπροσαρμόζονται κάθε φορά, με δικαστική απόφαση, ως αποζημίωση λόγω της ανικανότητας σας προς εργασία (αναπηρία 67% και πάνω), η οποία επήλθε από σοβαρό τραυματισμό σας σε τροχαίο ατύχημα κατά την εκτέλεση της εργασίας σας, αποτελούν εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και φορολογούνται με τις γενικές διατάξεις του ΚΦΕ. Και τούτο καθόσον η αποζημίωση αυτή αντικρίζει την απώλεια του εισοδήματος σας, λόγω της επελθούσης ανικανότητας σας προς εργασία γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τον τρόπο υπολογισμού της(αποδοχές, επιδόματα κ.λπ., με βάση την κατά τα κρινόμενα έτη συλλογική σύμβαση εργασίας, που θα λαμβάνατε εάν ήσασταν ικανός προς εργασία, από τα οποία αφαιρείται το ποσό της αναπηρικής σύνταξης που σας καταβάλλει το ΙΚΑ)."
- Για Τόκους που επιδικάζονται
Φορολογούνται
"Επίσης, οι τόκοι που επιδικάζονται με τις πιο πάνω αποφάσεις αποτελούν εισόδημα από κινητές αξίες, υπάγονται σε φόρο με τις γενικές διατάξεις της φορολογίας εισοδήματος και κατά την καταβολή τους ενεργείται παρακράτηση φόρου με συντελεστή 20% από τον καταβάλλοντα αυτές. Ο φόρος αυτός λαμβάνεται υπόψη κατά την εκκαθάριση του εισοδήματος της φορολογικής σας δήλωσης και εκπίπτει από τον φόρο που αναλογεί στο συνολικό καθαρό φόρο που αναλογεί στο συνολικό καθαρό εισόδημα σας ή επιστρέφεται, κατά περίπτωση."
Τι θα περιληφθεί στον ειδικό φόρο αλληλεγγύης
Οτι θεωρείται εισόδημα με βάσει τις διατάξεις για τον ειδικό φόρο.
"Στην περίπτωση που οι συγκεκριμένες αποζημιώσεις αφορούν κάλυψη ζημιών, κάλυψη ιατρικών εξόδων, ηθική βλάβη κτλ, τότε σύμφωνα με τις 1008989/121/Α0012/6.2.1995 και 1092921/1790/ Α0012/23.10.2000 διαταγές, οι αποζημιώσεις που καταβάλλονται για κάλυψη υλικών ζημιών και σωματικών βλαβών, κατά πάγια διοικητική και δικαστική νομολογία δεν αποτελούν εισόδημα και συνεπώς δεν φορολογούνται και ούτε υπολογίζονται για την έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης και αναγράφονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος στους κωδικούς 781/782 ως ποσά που συμβάλουν στην κάλυψη τεκμηρίων."
Προσοχή διότι αν κάποιο ποσό θεωρηθεί οτι αποτελεί αποζημίωση απόλυσης τότε αυτό θα φορολογηθεί αυτοτελώς με βάση την παρακάτω κλίμακα:
Κλιμάκιο αποζημίωσης (ευρώ) Φορολογικός συντελεστής (%)
0 - 60.000 0%
60.001 - 100.000 10%
100.001 - 150.000 20%
150.001 και άνω 30%
Εργατικό ατύχημα στην ΚΑΙΡ: 25.000€ αποζημιωση
Το Μονομελές Πρωτοδικείο Ρόδου με την απόφαση του 135/2010 επιδίκασε συνολική αποζημίωση 25.000€, απο τα οποία 13.000€ είναι προσωρινά εκτελεστά, σε υπάλληλο της που υπέστη εργατικό ατύχημα στο παλιό εργοστάσιο της.
Ο υπάλληλος έπεσε απο ύψος 6 μέτρων οταν κινήθηκε προς το μέρος άγνωστων οι οποίοι είχαν εισέλθει στο κτήριο, κατα την διάρκεια της νύχτας, αφού είχαν διακόψει τη παροχή ρεύματος, για να κλέψουν χάλκινα καλώδια. Στο δώμα που κινήθηκε υπήρχε ενα άνοιγμα το οποίο είχε καλυφθεί απο λαμαρίνα, σύμφωνα με στοιχεια που παρουσιάστηκαν, και το οποίο υποχώρησε οταν το θύμα επιχείρησε να το διαβεί. Η πρωτοβάθμια υγειονομική επιτροπή Ρόδου έκρινε οτι το κάταγμα στον βραχίονα είχε σαν αποτέλεσμα την μερική του αναπηρία κατα 50%. Η εταιρεια κρίθηκε ενοχή διότι ενώ είχε μεταφερθεί στο νέο εργοστάσιο, δεν είχε λάβει ολα τα μέτρα για την ασφάλεια του προσωπικού που απασχολούσε στο παλιό εργοστάσιο, οπως για παράδειγμα τη ενημέρωση και ανάρτηση προειδοποιητικής πινακίδας για το επικίνδυνο άνοιγμα.
