Όλο και πιο πολλοί Έλληνες ταξιδεύουν στο εξωτερικό με τα αυτοκίνητα τους. Δεν είναι απίθανο να συμβεί κάποιο τροχαίο ατύχημα στα ταξίδια αυτά. Ο φιλικός διακανονισμός καλύπτει αρκετές περιπτώσεις υλικών ζημιών.

Ομως σε περίπτωση σωματικών βλαβών ειναι μάλλον σίγουρο οτι θα αποταθείτε σε ενα δικαστήριο.

Τι ισχύει ειδικά στην περίπτωση που το ατυχημα συμβεί σε χωρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης;Η Ευρωπαϊκή Ένωση με Κανονισμό του 2000 αλλά και το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων με διευκρίνηση που κοινοποίησε αργότερα ρυθμίζει οτι ο ζημιωθέντας μπορεί, ανάμεσα στα άλλα, να προσφύγει και στο δικαστήριο της μόνιμης κατοικίας του, εφόσον το δίκαιο της χώρας του επιτρέπει μια τέτοια προσφυγή.

Στην πιο κάτω περίπτωση ο οδηγός που προσέφυγε σε δικαστήριο της Αθήνας ήταν Έλληνας κάτοικος ο οποίος όμως ήταν ιδιοκτήτης αυτοκινητου με γερμανικές πινακίδες και τον οποίο χτύπησε φορτηγό, στην Ιταλία, με ιταλικές πινακίδες και ασφαλισμένο στην Ιταλία. Τα ελληνικά δικαστήρια έκριναν την διαφορά. Η ιταλική ασφαλιστική εταιρεία είχε ορίσει σαν αντιπρόσωπο της μια ασφαλιστική εταιρεία με έδρα την Ελλαδα.

 

Απόφ. ΑΠ. 487/2011

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ο Κανονισμός ( Ε.Κ ) με αριθμό 44/201 του Συμβουλίου της 22 Δεκεμβρίου 2000 για τη διεθνή δικαιοδοσία την αναγνώριση και την εκτέλεση των αποφάσεων σε αστικές υποθέσεις στο άρθρο 9 ορίζει τα ακόλουθα:
1. Ο ασφαλιστής που έχει την κατοικία του στο έδαφος κράτους - μέλους μπορεί να εναχθεί α) ενώπιον των δικαστηρίων του κράτους - μέλους , όπου έχει την κατοικία του ή β) σε άλλο κράτος-μέλος, εφ' όσον την αγωγή έχει ασκήσει ο αντισυμβαλλόμενος του ασφαλιστή, ο ασφαλισμένος, ή ο δικαιούχος, ενώπιον του δικαστηρίου του τόπου όπου ο ενάγων έχει την κατοικία ή... γ)...,
2. .....". Εξ άλλου στο άρθρο 11 του άνω Κανονισμού (αρθρ. 10 Συμβάσεως Βρυξελλών) με τίτλο "προσεπίκληση και ευθεία αγωγή" ορίζονται τα ακόλουθα: 1) Σε υποθέσεις ασφάλισης αστικής ευθύνης, ο ασφαλιστής μπορεί επίσης να προσεπικληθεί ενώπιον του δικαστηρίου που έχει επιληφθεί της αγωγής του ζημιωθέντος κατά του ασφαλισμένου, αν το δίκαιο του δικαστηρίου το επιτρέπει. 2) Οι διατάξεις των αρθρ. 8, 9 και 10 εφαρμόζονται σε περίπτωση ευθείας αγωγής του ζημιωθέντος κατά του ασφαλιστή, εφ' όσον η ευθεία αγωγή επιτρέπεται". Εν όψει της παραπομπής της παρ. 2 του άρθρου 11 του άνω Κανονισμού στο αρθρ. 9 του ιδίου Κανονισμού γεννήθηκε το ζήτημα κατά πόσο ο ζημιωθείς σε αυτοκινητικό ατύχημα δύναται να χαρακτηρισθεί ως δικαιούχος κατά την έννοια της β' περιπτώσεως της παρ. 1 του αρθρ. 9 του Κανονισμού. Η ερμηνευτική αυτή εκδοχή είναι πρόδηλο ότι εξυπηρετεί τα συμφέροντα του ζημιωθέντος, αφού για την περίπτωση που αυτός χρειασθεί να ασκήσει αγωγή για την διεκδίκηση των αξιώσεών του έχει τη δυνατότητα να εγείρει αυτή και ενώπιον δικαστηρίου της χώρας της κατοικίας του με προφανή τα εντεύθεν γι' αυτόν πλεονεκτήματα.
Εν όψει δε της αμφισβητήσεως που δημιουργήθηκε για το ανωτέρω ζήτημα το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ) ύστερα από την αποστολή σχετικού ερωτήματος από το γερμανικό Ακυρωτικό αποφάνθηκε ως ακολούθως: Η παραπομπή του άρθρου 11 παρ. 2 του Κανονισμού (Ε.Κ.) 44/2001 του Συμβουλίου της 22-12-2000 για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις στο άρθρο 9 παρ. 1 στοιχείο β' του Κανονισμού αυτού πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια, ότι ο ζημιωθείς μπορεί να ασκήσει ενώπιον του δικαστηρίου του τόπου της κατοικίας του σε κράτος-μέλος ευθεία αγωγή κατά του ασφαλιστή, εφόσον το οικείο δίκαιο επιτρέπει την άσκηση τέτοιας αγωγής και ο ασφαλιστής έχει την έδρα του στο έδαφος κράτους-μέλους. Ήδη τέτοια ρύθμιση εισάγεται με το άρθρο 5 του Πέμπτης Κοινοτικής Οδηγίας της 11-5-2005, η οποία θα έπρεπε να καταστεί εσωτερικό δίκαιο μέχρι 11-6-2007.
Με βάση τα όσα προεκτέθηκαν ο αλλοδαπός ασφαλιστής του ζημιογόνου στην αλλοδαπή αυτοκινήτου μπορεί να εναχθεί από τον παθόντα και μόνιμο κάτοικο της Ελλάδος ενώπιον Ελληνικού δικαστηρίου με αίτημα επιδίκαση αποζημιώσεως για τη ζημία την οποία υπέστη από αυτό. Εξάλλου, κατά το άρθρο 559 αριθ. 14 Κ.Πολ.Δ., ιδρύεται λόγος αναιρέσεως και αν το δικαστήριο παρά το νόμο κήρυξε απαράδεκτο. Κατά συνέπεια, η εσφαλμένη απόρριψη της αγωγής για έλλειψη δικαιοδοσίας ιδρύει τον ως άνω λόγο αναιρέσεως (Ολ. ΑΠ 2/1999).
Στην προκειμένη περίπτωση, το Εφετείο με την προσβαλλόμενη απόφασή του δέχθηκε τα ακόλουθα: Ο ενάγων και ήδη εκκαλών, με την από 3-2-2006 (αριθμός καταθέσεως 1117/6-2-2006) αγωγή του, ισχυρίσθηκε ότι, εξαιτίας αυτοκινητικού ατυχήματος, που συνέβη στις 22-9-2004 στην TERNI της Ιταλίας και κάτω από τις περιγραφόμενες συνθήκες, από υπαιτιότητα του οδηγού του με αριθμό κυκλοφορίας ... φορτηγού αυτοκινήτου, το οποίο έφερε ιταλικές πινακίδες κυκλοφορίας και ήταν ασφαλισμένο για την έναντι τρίτων αστική ευθύνη στην πρώτη εναγομένη ασφαλιστική εταιρία, που εδρεύει στην TRTIESTE Ιταλίας και έχει ορίσει τη δεύτερη εναγομένη, ημεδαπή εταιρία, ως αντιπρόσωπο για το διακανονισμό ζημιών στην Ελλάδα, υπέστη εκτεταμένες ζημίες το οδηγούμενο από τον προστηθέντα από αυτόν Χ1 αναφερόμενο όχημα, ιδιοκτησίας του, που φέρει γερμανικές πινακίδες κυκλοφορίας. Με βάση το ιστορικό αυτό και μετά από νόμιμο περιορισμό του καταψηφιστικού αιτήματος της αγωγής σε εν μέρει αναγνωριστικό, ζήτησε να υποχρεωθούν οι εναγόμενες να του καταβάλουν, εις ολόκληρον η καθεμία, το ποσό των 32.000 € ως αποζημίωση για τη θετική ζημία και να αναγνωρισθεί η υποχρέωσή τους να του καταβάλουν, εις ολόκληρο η καθεμία, το ποσό των 24.000 € ως αποζημίωση για αποθετική ζημία (διαφυγόντα κέρδη) και χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, με το νόμιμο τόκο από 1-3-2005, που παρήλθε η τρίμηνη προθεσμία της αναγγελίας της ζημίας, άλλως από την επίδοση της αγωγής.
Ακολούθως το Εφετείο δέχτηκε ότι με βάση τα εκτιθέμενα στην αγωγή, η αδικοπραξία, που αποτελεί την αγωγική βάση, τελέστηκε στην Ιταλία, η δε έδρα της εναγομένης και ήδη αναιρεσίβλητης ασφαλιστικής εταιρίας στην οποία ήταν ασφαλισμένο το ζημιογόνο αυτοκίνητο, βρίσκεται στην Ιταλία και συνεπώς τα Ελληνικά δικαστήρια δεν έχουν δικαιοδοσία προς εκδίκαση της εν λόγω αγωγής. Με βάση δε τα ανωτέρω, απέρριψε την έφεση του ήδη αναιρεσείοντος κατά της πρωτόδικης απόφασης με την οποία είχε απορριφθεί ως απαράδεκτη η αγωγή για έλλειψη δικαιοδοσίας των Ελληνικών δικαστηρίων.
Έτσι όπως έκρινε το Εφετείο, αναφορικά με την αγωγή κατά της αναιρεσίβλητης αλλοδαπής ασφαλιστικής εταιρείας, κατά της οποίας και μόνον απευθύνεται η ένδικη αίτηση, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 3 παρ. 1 Κ.Πολ.Δ. και 9 παρ. 1 του κανονισμού (Ε.Κ.) 44/201 κήρυξε απαράδεκτο. Επομένως ο μοναδικός λόγος αναιρέσεως από την περίπτ. 14 του άρθρου 559 Κ.Πολ.Δ. είναι βάσιμος και πρέπει να γίνει δεκτός.
Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω πρέπει ν' αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση, να παραπεμφθεί η υπόθεση για περαιτέρω εκδίκαση στο ίδιο Εφετείο, εφόσον είναι δυνατή η συγκρότησή του από άλλους δικαστές εκτός από εκείνους που δίκασαν προηγουμένως (άρθρο 580 παρ. 3 Κ.Πολ.Δ.) και να καταδικασθεί η αναιρεσίβλητη λόγω της ήττας της στα δικαστικά έξοδα του αναιρεσείοντος (άρθρα 176 και 183 του Κ.Πολ.Δ.) όπως στο διατακτικό.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Αναιρεί την 5152/2008 τελεσίδικη απόφαση του Εφετείου Αθηνών.
Παραπέμπει την υπόθεση για περαιτέρω εκδίκαση στο ίδιο Εφετείο συντιθέμενο από άλλους δικαστές εκτός από εκείνους που δίκασαν προηγουμένως και
Καταδικάζει την αναιρεσίβλητη στα δικαστικά έξοδα του αναιρεσείοντος που ορίζει σε τρεις χιλιάδες (3.000) Ευρώ.
Κρίθηκε

 

ΠΗΓΗ: WWW.ESD.GR - ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ